پیمانکاری برق ساختمان

این قرارداد بین طرفین

خانم/ آقای / شرکت ………………………… به شماره ملی / ثبت ………….. …… که از این پس اختصاراً در این قرارداد  کارفرما نامیده می شود و

خانم/ آقای / شرکت …………………………. به شماره ملی / ثبت ………………..از طرف دیگر که از این پس پیمانکار برق نامیده می شود، با شرایط ذیل منعقد می گردد.

ماده یک ـ موضوع قرارداد

اجرای کلیه عملیات کنده کاری و شیارزنی , لوله گذاری و کابل کشی , نصب فریم , نصب و سربلندی و راه اندازی کلید و پریز و سربندی و راه اندازی کلیه چراغ های سقفی و دیواری روکار و توکار و ایستاده و سربندی و راه اندازی تلفن های پروژه ………………………..

ماده دو ـ اسناد و مدارک قرارداد

۲-۱- قرارداد حاضر

۲-۲- نقشه و مشخصات فنی .

۲-۳- کلیه دستور کارهایی که در حین اجرا توسط کارفرما ابلاغ می گردد .

ماده سه ـ مبلغ  قرارداد

مبلغ کل قرارداد حدوداً ……………… ریال پیش بینی می گردد که تا ۲۵ درصد قابل افزایش یا کاهش می باشد که بر اساس صورت وضعیت پیشرفت کار طبق تأیید نماینده کارفرما قابل پرداخت خواهد بود بر اساس نرخ نامه پیوست .

ماده چهار ـ مدت قرارداد

مدت زمان پیش بینی شده برای انجام کار مفاد موضوع قرارداد از تاریخ مبادله ………….. روز تعیین شده است . 

ماده پنج ـ نحوه پرداخت

پس از اتمام کار پیمانکاری برق ساختمان موظف است نسبت به تهیه صورت وضعیت کارهای انجام شده اقدام و پس از تأیید نماینده کارفرما با توجه به مفاد قرارداد نسبت به پرداخت مبلغ کارکرد پس از کسر ۱۰ درصد حسن انجام کار و ۵ درصد مالیات اقدام خواهد شد .

تبصره : ۵ درصد حسن انجام کار پس از تحویل موقت و ۵ درصد پس از تحویل قطعی با درخواست کتبی پیمانکار و تأیید کارفرما به پیمانکار پرداخت می گردد .

ماده شش ـ تعهدات پیمانکار

۶-۱- پیمانکار برق ملزم به رعایت مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان و نشریه ۱-۱۱۰ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می‌باشد .

۶-۲- پیمانکار برق از محل کار بازدید و از کم و کیف آن کاملاً مطلع می باشد و کلیه نقشه ها و مشخصات فنی مربوط به اجرای کار را رویت نموده است و کلیه کارها را طبق نقشه و دستور کارها زیر نظر دستگاه نظارت بدون عیب و نقص انجام دهد .

۶-۳- پیمانکار برق می بایستی در تمام مراحل کار در کارگاه حاضر بوده و در غیاب خود نماینده تام الاختیار ذیصلاح با اطلاعات فنی مورد نیاز که مورد تأیید کارفرما نیز باشد حضور داشته باشد .

۶-۴- چنانچه پیمانکار نسبت به شروع کار در موعد مقرر اقدام ننماید , سپرده پیمانکار به نفع کارفرما ضبط و قرارداد فیمابین بدون نیاز به هیچگونه تشریفات لغو شده تلقی می گردد .

۶-۵- چنانچه پیمانکار پس از شروع کار به هر علت کار را متوقف نماید کارفرما می تواند بدون نیاز به تأمین دلیل از دستگاه های قضایی و مراجع ذیصلاح نسبت به تنظیم صورتجلسه کارکرد که به تأیید کارفرما رسیده اقدام و یک نسخه از آن را تحویل پیمانکار نماید .

۶-۶- پیمانکار متعهد به رعایت دقیق برنامه زمان بندی اجراء عملیات می باشد و در صورت هرگونه تأخیر که ناشی از کار پیمانکار باشد کلیه خسارات وارده متوجه وی خواهد بود .

۶-۷- در پیمانکاری برق حق واگذاری کار به غیر وجود ندارد و در صورت اثبات چنین سندی کارفرما حق هرگونه اقدام را به هرشکل و به صورت تام الاختیار خواهد داشت .

۶-۸- پیمانکار در حفظ و حراست اموال شرکت , ابزار و ماشین آلات , مصالح و قطعات مسئول است و کارفرما در هر مقطعی می تواند آمارگیری و بررسی از ابزار و وسایل ………………. نموده و در صورت وجود کمی و کاستی پیمانکار مسئول پاسخگویی و جبران است .

۶-۹- در پیمانکاری برق ساختمان مسئولیت کامل ناشی از منع قانونی کار کردن افراد مشمول نظام وظیفه و اتباع بیگانه خارجی یا افرادی را که به نحوی از حق کار کردن محروم هستند ، بر عهده پیمانکار برق میباشد و کارفرما فرض را بر این قرار داده که افراد پیمانکار هیچ نوع منع قانونی برای کار کردن ندارند .

۶-۱۰- پیمانکار ملزم می گردد هرگاه عدم صلاحیت اخلاقی و یا فنی یک یا چند تن از پرسنل وی بنا به تشخیص مسئولین کارگاه محرز گردد حداکثر ظرف مدت ۴۸ ساعت از اعلام مسئولین کارکنان مذکور را تسویه حساب و تعویض و به جای آنها افراد مورد تأیید را به کار گمارد .

۶-۱۱- در صورت وقوع حادثه برای پرسنل پیمانکار , پیمانکار مسئولیت تهیه , تکمیل و امضا فرم گزارشات حادثه وزارت کار و همچنین کلیه جنبه های مالی و حقوقی آن را به عهده خواهد داشت .

۶-۱۲- پیمانکار مسئولیت کامل ایمنی پرسنل خود را به عهده داشته و متعهد خواهد بود که پرسنل خود را ملزم به استفاده از لوازم و وسایل استحفاظی نماید تا پرسنل دچار حادثه ناشی از کار نگردند . ضمناً رعایت مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان نیز اجباری است .

۶-۱۳- پیمانکار تعهد می نماید که در پایان هر روز لیست کارگران خود را مشخص نمودن وظیفه مربوطه به دفتر کارگاه تحویل نماید .

ماده هفت ـ مشخصات فنی

۷-۱- تمامی لوله کشی های برق باید از تابلوی برق مربوط شروع و به جعبه تقسیم یا جعبه کلید و پریز ختم شود , بدین معنی که باقی گذاردن سر لوله به طور آزاد و یا استفاده از سرچپقی برای ختم لوله مجاز نیست .

۷-۲- در مکان های تر و مرطوب کلیه اتصالی های مجراها و لوله ها باید در برابر رطوبت عایق , و کلیه درپوش های جعبه تقسیم ها دارای واشر بوده و با پیچ به جعبه ها متصل شود .

۷-۳- در مواردی که از لوله های غیرفلزی استفاده می شود باید کلیه لوازم اتصال آن نیز از همان نوع انتخاب شود .

۷-۴- کلیه لوله های روکار و یا توکار باید با خط الرأس دیوارها و سقف , موازی و یا عمود بر آن , به طرز منظمی نصب شود . همچنین فواصل لوله ها از یکدیگر باید مساوی بوده و شعاع خمش لوله ها یکسان باشد .

۷-۵- خم کردن لوله ها , در صورت لزوم , باید به گونه ای انجام شود که لوله ها زخمی نشده و قطر داخلی آن به طور مؤثر نقصان نیابد . برای لوله های با قطر ۲۵ میلی متر می توان از لوله خم کن دستی استفاده کرد لیکن برای لوله های با قطر بیش از ۲۵ میلی متر باید از ماشین خم کن استفاده شود .

۷-۶- تعداد خم ها , در مسیر لوله کشی بین دو نقطه اتصال مکانیکی مانند دو جعبه ( اعم از جعبه تقسیم و یا جعبه کلید و پریز ) و یا یک جعبه و یک بوشن و یا دو بوشن در صورتی که تعداد  خم ها از چهارخم ۹۰ درجه ( مجموعاً ۳۶۰ درجه ) بیشتر گردد باید از جعبه کشش (pull box) استفاده شود .

۷-۷- در مواردی که لوله ها در کارگاه بریده می شود باید لبه های تیز و برنده آن از داخل و خارج لوله صاف , و به کلی برطرف شود .

۷-۸- لوله های له شده و زده دار نباید در لوله کشی مصرف شود , و در هنگام نصب نیز باید دقت و مواظبت به عمل آید که لوله ها زخمی و معیوب نشود .

۷-۹- تمام مجاری و لوله ها باید از یک نقطه اتصال تا نقطه اتصال دیگر ( جعبه تقسیم به جعبه تقسیم یا پریز به پریز و مانند آن ) به صورت پیوسته امتداد یابد .

۷-۱۰- دهانه ورودی لوله هایی که از ساختمان خارج و یا به ساختمان وارد می شود باید به طریقی در برابر آب و گاز مسدود شود .

۷-۱۱- کلیه لوله ها و مجاری و جعبه ها و مانند آن باید در جریان نصب به طریق مناسب و به طور موقت مسدود شود تا از ورود گچ و شن و مواد خارجی مشابه به داخل آن جلوگیری شود .

۷-۱۲- لوله ها باید در هنگام نصب خالی باشد و سیم ها یا کابل ها پس از پایان لوله کشی به داخل آن هدایت شود .

۷-۱۳- حداقل فاصله بین لوله های برق و سایر لوله های تأسیساتی از قبیل آب , بخار , گاز , و امثال آن باید ۱۵ سانتی متر باشد .

۷-۱۴- در مسیر لوله کشی توکار در هر نقطه اتصال چراغ , کلید , پریز و مانند آن باید یک جعبه متناسب با مورد کاربرد نصب شود .

۷-۱۵- کلیه هادی هایی که به جعبه تقسیم یا جعبه کشش وارد می شود باید در برابر ساییدگی حفاظت شود , به این ترتیب که برای حراست پوشش عایق سیم ها , در محل ورود هادی , یا اتصال لوله به جعبه تقسیم , و مانند آن , باید یک بوشن فیبری و یا برنجی نصب شود مگر اینکه معادل آن در ساخت جعبه در نظر گرفته شده باشد .

۷-۱۶- اندازه جعبه های تقسیم یا کشش باید طوری انتخاب شود که فضای کافی برای سیم ها و کابل های داخل آن وجود داشته باشد .

۷-۱۷- در موارد اتصال لوله به جعبه در صورتی که از بوشن یا مهره قفلی استفاده شود جعبه های مدور نباید به کار برده شود.

۷-۱۸-جعبه های اتصال و جعبه تقسیم های فلزی مخصوص کشش باید با مهره قفلی یا بوشن متناسب با نوع لوله کشی به لوله متصل شود و دقت کافی به عمل آید که رزوه های سرلوله به قدر کافی به داخل جعبه وارد شود و در نتیجه محل لازم برای نصب بوشن یا مهره قفلی و تأمین اتصال الکتریکی محکم با جعبه مربوط به وجود آید .

۷-۱۹- در لوله کشی فلزی کلی اتصالات اعم از لوله و جعبه ها و سایر لوازم مربوط باید به نحوی انجام شود که اتصال مؤثر الکتریکی تحقق پذیرد .

۷-۲۰- مجاری فلزی , جعبه های تقسیم و کشش , تابلوها , کابل های زره دار , و لوازم لوله کشی مربوط , باید به سیستم زمین اتصال داده شد .

۷-۲۱- در مواردی که لوله ها به کانال فلزی, یا تابلو, و یا هر نوع صفحه فلزی, ختم می شود, اتصال باید به وسیله بوشن برنجی و واشر سربی انجام شود .

۷-۲۲- کلیه مجاری و لوله هایی که به جعبه های تقسیم و یا کشش , تابلوها , کابینت ها , و مانند آن ختم می شود . باید به طریق مقتضی , علامت گذاری و مشخص شود .

۷-۲۳- کلیه لوازم الکتریکی , باید به طور کاملاً مستقل روی دیوارها نصب شود و اتکایی به لوله های برق مجاور خود نداشته باشد .

ماده هشت ـ مشخصات فنی لوله کشی توکار

۸-۱- در دیوارهای بتنی برای نصب و عبور لوله های برق باید هنگام قالب بندی محل لازم در نظر گرفته شود . کندن شیار روی این گونه دیوارها , یا سقف و کف بتنی , پس از اتمام بتن ریزی , مجاز نخواهد بود .

۸-۲- در دیوارهای آجری , شیارکنی و یا جاسازی و ایجاد سوراخ برای نصب لوله های برق , باید پس از کاهگل کاری و یا گچ و خاک دیوارها و یا سقف انجام شود . عمق این گونه شیارها باید به نحوی باشد که اولاً , بیش از نصف ضخامت دیوار برداشته نشود و ثانیاً , سطح خارجی لوله نصب شده , حداقل ۵/۱ سانتی متر زیر سطح تمام شده دیوار قرار گیرد .

۸-۳- تمامی جعبه های تقسیم , کشش و کلید و پریز باید به گونه ای نصب شود که لبه خارجی آن با سطح تمام شده دیوار کاملاً هم سطح و تراز باشد . در مواردی که این گونه جعبه ها پایین تر از سطح دیوار قرار گیرد , باید به وسیله حلقه های قابل تنظیم لبه های خارجی جعبه با سطح دیوار یکسان شود .

۸-۴- لوله های توکار باید به طریقی نصب شود که از پیچ و خم های اضافی امتناع شود و حتی المقدور از کوتاه ترین فاصله استفاده شود .

۸-۵- لوله های توکار باید حداقل ۱۵ میلی متر زیر سطح تمام شده دیوار یا سقف نصب شود .

۸-۶- در مواردی که لوله ها در کف نصب می شود حداقل فاصله از روی لوله تا سطح تمام شده باید سه سانتی متر باشد .

۸-۷- جعبه های تقسیم و کشش و امثال آن , باید به گونه ای نصب شود که سیم ها و کابل های محتوی آن بدون تخریب ساختمان و یا خاکبرداری قابل دسترسی باشد ضمن اینکه حتی المقدور دور از انظار قرار گیرد .

۸-۸-  اتصالات بدون رزوه باید به طور محکم انجام شود . در مکان های مرطوب یا در جایی که لوله در بتن یا زیرخاک و امثال آن دفن می شود , اتصال باید از نوعی باشد که از ورود آب به داخل لوله ها جلوگیری کند .

ماده نه ـ مشخصات فنی سیم کشی

۹-۱- سیم های مدارهای مختلف الکتریکی حامل ولتاژهای متفاوت باید از لوله های جداگانه عبور کند .

۹-۲- هادی های مربوط به یک مدار باید کلاً در داخل یک لوله یا مجرا یا کانال سیم کشی (ترانکینگ) کشیده شود .

۹-۳- سیم نول هر مدار فیوز باید به طور مجزا تعبیه شود و استفاده از یک نول مشترک برای مدارهای مختلف مجاز نخواهد بود .

۹-۴- به کار بردن سیم اتصال زمین ( هادی حفاظتی ) به جای سیم نول مجاز نمی باشد , سیم نول ( خنثی ) باید به طور جداگانه کشیده شود .

۹-۵- تمامی سیم های درون لوله ها اعم از سیم خنثی (سیم صفر ) و یا سیم محافظ ( مخصوص اتصال بدنه به زمین ) باید دارای پوشش باشد .

۹-۶- لوله های فلزی و پوشش های فلزی سیم های عایق دار نباید به عنوان سیم نول یا سیم حفاظت مورد استفاده قرار گیرد.

۹-۷- تمامی مدارها باید در داخل مجاری ساختمانی ( کانال ها , رایزرها و غیره ) , کانال های ویژه سیم کشی ( مانند ترانکینگ و نظایر آن ) یا لوله ها یا نگهداری مخصوص به گونه ای نصب یا هدایت شود که بازدید , خارج کردن و نصب مجدد آن در داخل مجاری , لوله ها و دیگر محل های ذکر شده بدون ایجاد خرابی و کندوکاو , امکان پذیر باشد .

۹-۸- استفاده از مسیر (شافت) آسانسور به عنوان کانال بالارو برای هر نوع مداری جز مدارهای مجاز مربوط به خود آسانسور ممنوع است .

۹-۹- سیستم سیم کشی باید به گونه ای علامت گذاری شود که شناسایی هادی ها برای  بازرسی , آزمایش و تعمیرات بعدی به سهولت امکان پذیر باشد .

۹-۱۰- پوشش سیم ها برای مصارف مختلف باید به رنگ های متفاوت باشد , لیکن برای یک نوع مصرف همچون سیم کشی سیستم تلفن و مانند آن , رنگ پوشش سیم در تمام ساختمان باید یکسان انتخاب شود به گونه ای که تغییرات و تعمیرات بعدی به سهولت انجام پذیرد .

۹-۱۱- سیم ها و کابل ها نباید از ابتدا در داخل لوله های برق قرار داده شود بلکه باید پس از نصب لوله ها و اتمام نازک کاری , در موقع مناسب نسبت به قرار دادن آن در داخل لوله ها اقدام شود .

۹-۱۲- تمامی سیم هایی که در داخل لوله های برق قرار می گیرد باید یک تکه و بدون زدگی باشد .

۹-۱۳- اتصال سیم ها به یکدیگر باید در داخل جعبه های تقسیم انجام شود و موکداً به وسیله ترمینال صورت پذیرد .

۹-۱۴- سرسیم های افشان باید قبل از قرار گرفتن در ترمینال با لحیم کاری یکپارچه شود .

۹-۱۵- پوشش سرسیم ها ( به ویژه سیم های افشان ) باید با استفاده از ابزار مخصوص ( سیم لخت کن ) برداشته شود و توجه گردد که به رشته ها یا هادی ها آسیبی وارد نشود .

۹-۱۶- در هر نقطه خروجی و در هر قسمت کلیدی حداقل باید ۱۵ سانتی متر از سیم برای ایجاد اتصالات و وصل وسایل و دستگاه های مربوطه در نظر گرفته شود مگر آنکه سیم بدون اتصال از آن نقطه یا سمت عبور داده شود .

۹-۱۷- اتصال سیم ها به شینه های تابلو , ماشین ها و مصرف کننده های دیگر فقط با پیچ و مهره مجاز است .

۹-۱۸- هر رشته سیم نول باید مستقلاً به شینه نول تابلو متصل شود و اتصال دو یا چند سیم نول به هم بسته به تابلو مجاز نخواهد بود .

۹-۱۹- تمامی مدارهای نهایی روشنایی و پریزها , برای اتصال به بدنه های هادی چراغ ها یا کنتاکت حفاظتی پریزها (برحسب مورد) باید شامل هادی حفاظتی باشد .

۹-۲۰- سیم های لخت که به سیستم زمین متصل نیست باید فقط روی مقره کشیده شود و از دیوارها و قسمت های فلزی و ساختمان ها فاصله کافی داشته باشد .

۹-۲۱- سیستم های سیم کشی روکار یا توکار که در محیط های تر و مرطوب مورد استفاده قرار می گیرد باید با استفاده از لوله های فولادی مقاوم در برابر زنگ زدگی و خوردگی , یا پلاستیکی سخت انجام شود .

۹-۲۲- لوازم سیم کشی که در محیط های تر و مرطوب به کار می رود باید مجهز به اتصالات متناسب بانوع سیم کشی باشد تا از نفوذ آب و رطوبت به درون لوله ها و سایر تجهیزات مانند جعبه ها , کلیدها , پریزها , چراغ ها و سایر مصرف کننده ها جلوگیری شود .

ماده ده ـ مشخصات فنی کلید و پریزها

۱۰-۱- کلیدهایی که محل نصب آن جنب در ورودی واقع می شود باید درطرف قفل قرار گیرد .

۱۰-۲- محل نصب کلید و پریز و مانند آن , در محل هایی که کاشی کاری می شود , باید به گونه ای تعیین شود که هرکدام از لوازم مزبور در مرکز یک کاشی قرار گیرد .

۱۰-۳- روش بستن کلید و پریز به جعبه زیر آن باید به وسیله پیچ بوده و محل ورود آن رزوه شده باشد و نحوه اتصال لوله به جعبه باید به وسیله بوش برنجی انجام شود .

۱۰-۴- کلیه چراغ های سقفی و آویز بایستی در مرکز سقف ها به نسبت های مساوی از دیوار نصب شده و حالت تقارن از یکدیگر را حفظ کند . کلیه سیم ها و حلقه ها باید کاملاً در داخل چراغ قرار گیرند .

۱۰-۵- چراغ های سقفی باید به سقف اصلی ساختمان نصب شود و در صورت وجود سقف کاذب چراغ ها باید به سقف اصلی آویزان شود , قابل چراغ نیز نبایستی در سقف کاذب محکم شود . اتصال چراغ ها به سقف اصلی به وسیله رول پلاک و پیچ خواهد بود .

ماده یازده ـ تعهدات کارفرما

۱۱-۱- پرداخت مبلغ انجام کار به پیمانکار مطابق نرخ نامه پیوست .

۱۱-۲- تهیه مصالح و لوله و سیم و کابل طبق برآوردی که توسط پیمانکار تهیه می شود .

لازم به ذکر است که پیمانکار در تخمین و سفارش مصالح برای کار خود می بایست دقت کافی بکار ببندد که از سفارش بیش از نیاز خودداری شود .

۱۱-۳- تهیه اتاق استراحت و برق جهت استراحت پیمانکار .

ماده دوازده ـ موارد فسخ قرارداد

در صورتی که پیمانکار به هر علت عمداً یا سهواً در ایفاء تعهدات خود قصور ورزد و یا به حسب تشخیص کارفرما قادر به ایفا تعهدات خود نباشد کارفرما می تواند نسبت به فسخ این قرارداد اقدام نماید .

ماده سیزده اقامتگاه و شماره تماس طرفین :

کارفرما :

پیمانکاری برق :

تبصره ۱: طرفین قرارداد ملزم هستند در صورت تغییر آدرس حداکثر ظرف ده روز نشانی جدید خود را کتباً به اطلاع یکدیگر برسانند ، در غیر اینصورت کلیه مراسلات ، آگهی ها و اخطارهای  قانونی به آدرس سابق نافذ و معتبر خواهد بود .

این قرارداد در …… ماده و …… تبصره  در سه نسخه تهیه و تنظیم شده که هر نسخه حکم واحد را دارد و قابل اعتبار می باشد .

---

سرویس تعمیر و نگهداری تاسیسات برق 

ساختمان یک سرمایه ملّی است و عدم کنترلهای لازم پس از ساخت آن، خسارت های جبران ناپذیری بر اقتصاد هر کشور بر جای میگذارد. اجزای ساختمان شامل بخشهای مختلف معماری،سازه، تأسیسات برقی و تأسیسات مکانیکی در طول عمر مفید خود، بر اثر عوامل ناشی از شرایط جوی و خطرات طبیعی مانند زلزله، سیل و طوفان، قصور در نگهداری، بهره برداری نامناسب، عدم کنترل و بازرسیهای ادواری از شرایط بهره برداری تأسیسات برقی و مکانیکی ، ممکن است دچار فرسودگی زودرس و از دست دادن عملکرد صحیح خود از نظر فنی ،ایمنی و بهداشت شوند. از این رو برای نگهداری از ساختمان و اجزای آن نیاز به اشخاص ذیصلاحی است ، که  بتوانند عملکرد صحیح تاسیسات ساختمان را در طول عمر مفید آن کنترل نموده و در صورت نیاز اقدام به تعمیر یا تقویت اجزای آسیب دیده نمایند.

سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) مجموعه فعالیت‌ها و روش‌های منظم و دوره‌ای است که به منظور بررسی وضعیت موجود، به روز رسانی و حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب، انجام می‌شود. به نحوی که افزایش بهره وری و کاهش فرسایش تجهیزات و در نتیجه کاهش هزینه‌های سنگین خرید و تعمیرات قطعه برای مجموعه به حداقل برسد.

با عقد یک قرارداد تعمیر و نگهداری شما می توانید  امنیت را در ساختمان خود احساس کنید. شما تصمیم گیرنده هستید  چه سطح خدمات ، با امکان دیگر به همراه تجهیزات جانبی دیگر داشته باشید .

بنابراین شما از در دسترس بودن امکانات صحیح و سالم با کارایی مناسب حداکثر اطمینان را خواهید داشت. و به همان اندازه شما می توانید بر روی کسب و کار  یا تجارت اصلی خود تمرکز کنید این انتخاب شماست که چگونه  برنامه تعمیر و نگهداری تاسیسات خود را  مدیریت کنید که از دستاوردهای آن ، کاهش هزینه ها و مدیریت بحران  و زمان میباشد.

تأسیسات برقی در یک ساختمان ممکن است به علل زیر در طول زمان ایمنی خود را از دست بدهد:
الف- کلیه بخشهای تأسیسات برقی یا قسمتهایی از آن در اثر مرور زمان یا در اثر عوامل محیطی فرسوده شود.
ب- در تأسیسات برقی دخل و تصرفهایی، بدون داشتن اطلاعات لازم و کافی، انجام شود.
پ- تعمیرات یا جابجائی هائی انجام شود که سبب ایجاد تغییراتی در تأسیسات برقی شود.

نظر به آنکه قسمت اعظم تأسیسات برقی در ساختمان پوشانده شده و در زمان بهره برداری قابل رؤیت نیستند، لازم است ترتیبی اتخاذ شود که کلیه اطلاعات مربوط به این تأسیسات در زمان اجرای کار ثبت و نگهداری شده و در زمان بهره برداری در اختیار ساکنین ساختمان قرار داده شود.
این مدارک باید در بازرسیهای دورهای مورد استفاده قرار گیرند.
مدارک لازم برای این منظور عبارتند از:
– نقشه های ساخت تأسیسات برقی.
– مشخصات وسائل و تجهیزات بکار برده شده در تأسیسات برقی.
– جزئیات اجرائی مقاطع حساس تأسیسات به صورت نقشه های کارگاهی یا عکس.

برای اطمینان از ایمنی تأسیسات برقی باید پس از پایان کار یا انجام هرگونه تغییرات و در فواصل زمانی معینی، این تأسیسات مورد بازرسی قرار گرفته و عملکرد آنها کنترل شود.

بازدید عینی از تأسیسات برقی
بازدیدهای عینی به منظور مشاهده میدانی و اطمینان از سالم بودن برقکاری ساختمان تأسیسات به عمل می آید و باید به طور کامل ثبت شوند. بازدید عینی باید قبل از عملیات مربوط به آزمونها و بخش به بخش بوده و با رعایت کامل نکات ایمنی و دقت بالا انجام شود. کلیه تأسیسات برقی ثابت که جزئی از ساختمان بوده، مطابق الزامات این مبحث، باید مورد بازرسی قرار گیرند و شامل موارد زیر بوده ولی محدود به آنها نمیشوند.
الف- کلیه تابلوها و اجزای داخلی آنها.
ب- کلیه جعبه های تقسیم، پریزهای برق و کلیدها.
پ- کلیه هادیها، اعم از کابلها و سیمها.
ت- دستورالعملها، نقشه ها و مدارک.
ث- عایقبندی محفظه ها و موانع در برابر تماس مستقیم ساکنین.
ج- تجهیزات حفاظت در برابر تماس غیر مستقیم مانند هادیهای حفاظتی، هادی اتصال زمین، الکترود زمین، وسایل حفاظت در برابر اضافه جریان و لوازم حفاظتی جریان باقیمانده برای حفاظت در برابر تماس غیر مستقیم و حفاظت اضافی برای تماس مستقیم، برقگیرها و تجهیزات اعلام حریق.
چ- کلیه برچسبها اعم از برچسب مدارها، فیوزها، کلیدها، ترمینالها و برچسبهای هشدار در محلهای مورد نیاز.
ح- چگونگی و نحوه نصب تابلوها، تجهیزات، کابلها، سیمها و اتصالات آنها.
خ- شرایط محیطی و محل نصب و متناسب بودن تجهیزات با آن شرایط.
د- کنترل وجود لوازم جداکننده، قطع و وصل و جداسازی مناسب در مدارها.
ذ- اتصالات هادیها به قطعات و ترمینالها و نوشته های روی طوقه هادیها و مطابقت آنها با رنگ یا نشانه ها.
ر- هادیهای همبندی اصلی و هادیهای همبندی اضافی.
ز- مسیر عبور کلیه لوله ها، داکتها، هادیها و کابلها و سیمها.

نمونه بازدید تاسیسات برقی:

تابلوهای برق
بازرسی مربوط به تابلوهای برق به شرح زیر باید انجام شود:
الف- سالم بودن بدنه، درب و سازه تابلو مطابق با توصیه سازنده کنترل شود.
ب- درحالت بی باری و قطع برق ، فضای داخل تابلو با استفاده از مکنده از غبار و ذرات خارجی تمیز شود. به کارگیری هوای فشرده جهت انجام تمیزکاری، چون ممکن است باعث نفوذ و ماندگاری ذرات خارجی در عایق بندی تجهیزات برقی شود، توصیه نمیشود. هرگونه آلودگی باقیمانده در داخل تابلو باید با استفاده از پارچه بدون پرز آغشته به محلولهای توصیه شده زدوده شود.
پ- تمامی دریچه های هوا و شبکه های هواکش از وجود گرد و خاک و آلودگی تمیز شده و مانعی در مقابل آنها نباشد.
ت- درصورت وجود واشرهای آب بندی و گلند، این اجزاء مورد بازرسی قرار گرفته و در صورت نیاز، تعمیر یا تعویض شوند.
ث- در صورت نصب گرمکن در تابلو، این وسیله باید تمیز شده و به منظور اطمینان از صحت عملکرد آن آزمایش شده و قطعات معیوب گرمکن تعمیر یا تعویض شوند.
ج- ایزولاتورها و نگهدارنده هادیها از نظر ترک، شکستگی یا صدمات فیزیکی دیگر بازدید شوند.
چ- تمامی پیچ و مهرهها و قطعات اتصال دهنده از نظر خرابی، خوردگی یا دمای زیاد کنترل شوند.
از محکم بودن پیچ ها و قطعات اتصال دهنده اطمینان حاصل شود. اتصال بین مس و آلومینیوم موجود در تابلوها باید از نظر ترکیب گالوانیک کنترل شده و تمامی اتصالات مسی آلومینیمی با ترکیبات آنتی اکسید محافظت شوند.
ح- هادی های موجود در تابلو از نظر ترک، شکستگی، داغ شدن و تمیزی کنترل شوند.

کلیدهای اتوماتیک  
الف- حائلهای مابین تیغه های کلید از محل خارج شده و تمیز شود. عایقبندی ها با استفاده از مکش و یا پارچه بدون پرز تمیز شود. عایقبندی ها از نظر پدیده کرونا، قوس الکتریکی، صدمات حرارتی یا فیزیکی بازدید شوند.
ب- کنتاکتها، کنترل شده و از تمیز بودن و تنظیم آنها اطمینان حاصل شود. فشار فنر کنتاکتها با مشخصات سازنده کنترل شود. کلید با دست بسته و باز شده تا از فشار فنرها، تنظیم بودن کنتاکتها و همزمان بسته شدن آنها اطمینان حاصل شود.
پ- کنتاکتها با استفاده از الکل یا اسپری خشک و پارچه نرم تمیز شوند.

 کابل، کانال و باس داکت
الف- کابلها در صورتی که نیاز به لمس یا حرکت آنها در حین عملیات نگهداری باشد، باید قبل از هر اقدامی حتماً بی برق شوند.
ب- در مسیر کابلکشی یا داخل منهول، کابلها از نظر زاویه خمیدگی، صدمات فیزیکی، کشیدگی بیش از حد، نشت روغن، جابه جایی، ترک، اتصال زمین و استحکام بست و نگهدارنده و همچنین پوسیدگی، مورد بازدید قرار گیرند.
پ- پایه و نگهدارنده های کانال کابل از نظر پوسیدگی و آسیبهای ناشی از لرزش کنترل شود.
ت- قبل از اقدام به بازدید باس داکت، پوشش نقاط اتصال در طول مسیر باس داکت برداشته شده تا امکان اندازه گیری حرارتی در تمام طول آن در زیر بار مهیا باشد.
ث- پس از بی برق کردن و زمین نمودن باس داکت، تمامی اتصالات از نظر استحکام و همچنین داغ شدن بیش از حد، خوردگی، قوس الکتریکی یا هر شکل دیگری از خرابی کنترل شوند.
اتصالات کثیف، تمیز و اتصالات ضعیف، با گشتاور مناسب محکم شوند.

موتورهای الکتریکی
نگهداری موتورهای الکتریکی باید بر اساس روشهای بازرسی و آزمون دقیق بوده و توسط افراد متخصص انجام شود. عملیات برقکاری ، تعمیر و نگهداری که باید بر روی موتور انجام شود در سه حالت، نصب و در حال کار، نصب و بی بار و بازدید اساسی بوده و در دوره های زمانی مختلف انجام میشود.
الف- نصب و در حال کار
عملیاتی که با موتور کوپله شده با بار انجام میگیرد، به صورت زیر است:
۱ -بازدید ظاهری، هر ۶ ماه یکبار.
۲ -اندازه گیری دمای یاتاقان و سیم پیچها، هر ۶ ماه یکبار.
۳ -اندازه گیری و کنترل لرزش، هر ۶ ماه یکبار.
۴ -آزمایش روغن، هر ۱۲ ماه یکبار.
۵ -جریان الکتریکی، هر ۱۲ ماه یکبار.

بازدید اساسی
عملیاتی که طی یک دوره تعمیرات اساسی انجام میگیرد و ممکن است برای آن نیاز به پیاده کردن موتور از کوپلینگ باشد، به صورت زیر است:
۱ -مقاومت عایقی یاتاقان، هر۶۰ ماه یکبار.
۲ -اندازه گیری صحت عملکرد شافت، هر۶۰ ماه یکبار.
۳ -بازدید و اندازه گیری محل استقرار یاتاقان، هر۶۰ ماه یکبار.
۴ -بازدید ظاهری استاتور، هر۶۰ ماه یکبار.
۵ -بازدید ظاهری روتور و شفت، هر۶۰ ماه یکبار.
۶ -تمیزکاری، خشک کردن (گرم کردن) و جلا دادن، هر۶۰ ماه یکبار.
۷ -مقاومت عایقی، هر۶۰ ماه یکبار.
۸ -شاخص پلاریزاسیون، هر۶۰ ماه یکبار.
۹ -مقاومت اهمی سیم پیچها، هر۶۰ ماه یکبار.
۱۰ -آزمایش صاعقه، هر۶۰ ماه یکبار.
۱۱ -بالانس بودن روتور، هر۶۰ ماه یکبار.
۱۲ -تلفات هسته روتور و استاتور، هر۶۰ ماه یکبار.
۱۳ -کنترل شکستگی میله های روتور، هر۶۰ ماه یکبار.
۱۴ -آزمایش موتور در حالت بی باری و اندازه گیری لرزش، هر۶۰ ماه یکبار.

---

---

تأسیسات مکانیکیساختمان بر اساس ماهیت کاری آن در تأمین دایمی شرایط هوای داخل، همواره در حال کار است و این عملکرد مداوم سبب فرسودگی تدریجی دستگاهها، رسوب گرفتن مخازن و لوله کشیها، کثیف شدن و گرفتگی فیلترها و در نهایت کاهش راندمان تأسیسات و عدم کارآیی مناسب میشود. علاوه بر این، شرایط غیر قابل پیشبینی کاری به علت عوامل خارجی نظیر کاهش ولتاژ برق تغذیه، افزایش ناگهانی فشار کار و عملکرد ابزارهای کنترل ایمنی نیز میتواند باعث کارکرد منقطع یا توقف کار تأسیسات مکانیکی شود.

بنابراین بازرسی و مراقبت دایمی تأسیسات، انجام تعمیرات مقطعی و دورهای از الزامات کارکرد مناسب، مداوم و پایدار تأسیسات میباشد. ایجاد شرایط پایدار و مطلوب هوای داخل ساختمانها و کنترل دما، رطوبت و پاکیزگی، کاهش هزینه های مصرف انرژی، افزایش عمر مفید کاری دستگاهها و کاهش هزینه های ناشی از تعمیر و یا تعویض نابهنگام دستگاهها و اجزای تأسیسات با نگهداری مناسب امکانپذیر خواهد بود.

نمونه عملیات تعمیر و نگهداری سیستمهای تهویه متبوع:

کولرهای گازی
کولرهای گازی باید در مناطق آب و هوایی معتدل سالانه یکبار در شروع فصل گرما و در مناطق آب و هوایی گرم و مرطوب هر سه ماه یکبار بازرسی شده و در صورت نیاز تنظیم یا تعمیر شوند.
بازرسیها شامل موارد به شرح زیر است:
الف- بازرسی کلیه قسمتهای مدار تبرید اعم از کمپرسور، کندانسور، اوپراتور، لوله های ارتباطی، نظافت بخش بیرونی کندانسور و اواپراتور با هوای فشرده و شارژ گاز  در صورت لزوم.
ب- بازرسی کلیه قطعات کنترلی و اجزای مدار الکتریکی.
پ- نظافت کلیه قطعات، بازدید فیلتر هوا و نظافت یا تعویض آن.

کولرهای آبی 
این دستگاهها باید سالانه حداقل سه بار بازرسی شده و در صورت لزوم قطعات معیوب، تعمیر یا تعویض شود. مرحله اول بازرسی در آغاز فصل گرما و هنگام راه اندازی، مرحله دوم در حین بهره برداری و
مرحله سوم زمان استراحت و خاموشی دستگاه است و بازرسیها شامل موارد به شرح زیر میباشد:
الف- بازرسی صفحات پوشال و نظافت آنها و تعویض آنها دست کم هر دو سال یکبار.
ب- نظافت کامل کولر و شستشوی تشتک آن و رنگ آمیزی بدنه در صورت نیاز.
پ- بازرسی لوله کشی تغذیه آب کولر، پمپ آب و نظافت لوله های توزیع آب روی پوشالها و تنظیم پخش یکسان آب.
ت- بازرسی کلیه متعلقات برقی و غبارگیری و تعویض در صورت لزوم.
ث- بازرسی هواده(فن) و نظافت و کنترل بالانس بودن آن، بازرسی یاتاقانها و روغنکاری آنها، بازرسی تسمه و الکتروموتور و تعمیر یا تعویض در صورت نیاز.
ج- بازرسی و اطمینان از دسترسی به هوای پاک و دوری از نقاط تخلیه هوای آلوده.
چ- بازدید در زمان بهره برداری و کنترل عملکرد مناسب کلیه قطعات آن.
ح- تخلیه کامل کولر در پایان هر دوره بهره برداری، نظافت و رنگ آمیزی بدنه در صورت لزوم.

لوله کشی 
بازرسی تأسیسات لوله کشی باید دست کم سالی یک بار و به شرح زیر انجام شود:
الف- بازرسی و کنترل کلیه لوله ها، اتصالات و شیرها و تعمیر یا تعویض آنها در صورت لزوم.
ب- کنترل بستها، آویزهای ثابت، متحرک و لغزنده لوله کشیها و نقاط اتکای آنها و انجام تعمیرات یا تنظیم.
پ- کنترل پوشش لوله کشیها اعم از رنگ و عایق و اصلاح پوششهای معیوب و رنگ آمیزی و عایقکاری در صورت لزوم.

دوره تناوب بازرسی بخشهای مختلف تاسیسات آب باید حداکثر برابر با زمانهای مندرج زیر در نظر گرفته شود:

۱ تأسیسات هوارسانی، تعویض و تخلیه هوا  سال یکبار
۲ تعویض هوا و هودهای آشپزخانه  سالانه یکبار
۳ دمپرهای ضد آتش  ماهانه یکبار
۴ معاینه فنی موتورخانه  سالانه یکبار
۵ دیگ آب گرم، دیگ بخار و تجهیزات مربوطه  سالانه یکبار
۶ آبگرمکن، مبدلها و مخزن تحت فشار  سالانه یکبار
۷ دستگاههای گرم کننده و خنک کننده ویژه ۲۲-۵-۴ سالانه یکبار
۸  ذخیره سازی و لولهکشی سوخت مایع ۲۲-۵-۶ سالانه یکبار
۹ تأسیسات تبرید ۲۲-۵-۸ سالانه یکبار

---

نمونه قرارداد تعمیر و نگهداری

قرارداد تعمیر و نگهداری برق ساختمان

قرارداد سرویس، تعمیر و نگهداری تاسیسات مکانیکی و برقی ساختمان های …………….. .

این قرارداد بین …………. به شناسه ملی ………….. و کداقتصادی …………….  با نمایندگی آقای …………….. با سمت …………… به آدرس ………………………………………………………………….

کدپستی: ………………..  که در این قرارداد کارفرما نامیده میشود، از یک طرف و……………………….به شماره ثبت …………… به شناسه ملی ………………….و
کد اقتصادی………………….. و به نشانی: …………….تلفن:……………..به نمایندگی ……………….)سمت مدیر عامل(به شماره ملی: …………… که از این پس در این قرارداد پیمانکار خوانده میشود و مستند به صورت جلسه نهایی کمیسیون مناقصه از نگهداری و راهبری سیستمهای تاسیسات مکانیکی و برقی به شرح ذیل منعقد میگردد:

مبلغ قرارداد …..

مدت زمان اجرای قرارداد ……

ماده ۱ -موضوع قرارداد: عبارت است از سرویس، تعمیر، نگهداری و راهبری تاسیسات مکانیکی و برقی شامل:

۱-۱ -موضوع عملیات:
نوع کار:کلیه امور خدماتی و فنی که برای راه اندازی و استفاده بهینه از تاسیسات مکانیکی و برقی لازم است از جمله بازدید،نصب، تعویض، سرویس، تعمیر و نگهداری، کنترل فنی در امر راه اندازی و نگهداری صحیح و اصولی از تمام تجهیزاتی که به نحوی در روند ادامه کار مداوم کلیه امور تاسیسات برقی و مکانیکی(حرارتی، برودتی و تهویه) و حفاظتی، آب و فاضلاب و سایر خدمات فنی عمومی مورد نیاز در کلیه ساختمانهای مورد نظر  به شرح پیوست شماره x که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با بهره برداری بهینه ارتباط دارند و باید به شرح ذیل در هر ساختمان انجام پذیرد:
الف. تاسیسات برقی:
تابلوهای برق(اصلی و فرعی) و کلیه تجهیزات حفاظتی و کنترلی آن، کلیه امور مرتبط به برقکاری در روشنایی شامل پروژکتورها،لامپها ، ترانسها، مهتابی ها،کلید و پریز و غیره.

.تنظیم و کنترل بار مصرفی، اصلاح ضریب قدرت و ارت تابلوها و ساختمان، مصرف کننده ها و سیستم مولد برق اضطراری، تعمیر و تعویض و سرویس راه بند و آرام بند درب ورودی و غیره.
 سیم کشی، کابل کشی (توکار و روکار) برق، رایانه و مخابرات.
 سیستم برقی کلیه پمپها، مشعلها و کلیه امور برقی مورد نیاز در هر ساختمان

ب. تاسیسات مکانیکی:

 حرارتی: تمام متعلقات و تجهیزات و کنترلرهای مکانیکی، الکتریکی، الکترونیکی در دیگها شامل…….
 برودتی: تمام متعلقات و تجهیزات حفاظتی و الکتریکی و مکانیکی شامل:………….

ج. سیستم تهویه:
 هواکش، اگزاست فن ها و کلیه امور مربوط به آن 
د. تاسیسات آب:
 لوله کشی آب (سرد و گرم و شوفاژ) همراه با کنده کاری، عایق کاری و……….
 کلیه شیرآلات و متعلقات مربوط شامل ظرفشویی، دستشویی، دوش حمام، سرویسها و سایر تجهیزات مرتبط و غیره.
 منابع ذخیره آب سرد و گرم، شبکه آب رسانی، سیستمهای تحت فشار آب شرب، آتش نشانی، بوستر پمپها، صافیها، سختی گیرها،
تصفیه، فیلترها و سایر امور مرتبط و غیره.

د. فاضلاب:
 کلیه امور مربوط به سیستم فاضلاب از بخش های مختلف تا خروجی ساختمان از قبیل هر نوع لوله کشی، سیفونها، انواع فنر زنی و رفع گیر و انسداد فاضلاب از پشت بام، آشپزخانه، کف دستشویی،توالت،حمام، سرویسها، سیستم پکیچ، تصفیه و غیره. رفع انسداد لوله های پلیکا، سیمانی، چدنی و هر نوع لوله موجود و غیره. 

ه. سیستم تجهیزات اعالم و اطفاء حریق:
 نگهداری سیستمهای اطفاحریق )کپسولها و شلنگ های آتشنشانی( و آماده به کار بودن و همکاری الزم در مواقع اضطراری جهت استفاده از تجهیزات مذکور.